Ly hôn là hiện tượng ngày càng gia tăng trong xã hội hiện nay. Khi cuộc sống hôn nhân có những mâu thuẫn nghiêm trọng không thể hàn gắn, mục đích hôn nhân không còn đạt được thì ly hôn là lựa trọn không thể tránh khỏi. Tuy hiện tượng này đã trở nên phổ biến nhưng không phải ai cũng nắm rõ về các bước thực hiện cũng như thủ tục ly hôn cần những giấy tờ gì. Sau đây chúng tôi sẽ cung cấp cho các bạn về những giấy tờ cần thiết trong hồ sơ yêu cầu ly hôn căn cứ theo Luật hôn nhân và gia đình năm 2014 và Bộ luật tố tụng dân sự năm 2015.
Thứ nhất, Chúng ta cần biết ai có quyền yêu cầu ly hôn. Luật hôn nhân và gia đình năm 2014 quy định tại điều 51 về quyền yêu cầu giải quyết ly hôn:
“1. Vợ, chồng hoặc cả hai người có quyền yêu cầu Tòa án giải quyết ly hôn.
Cha, mẹ, người thân thích khác có quyền yêu cầu Tòa án giải quyết ly hôn khi một bên vợ, chồng do bị bệnh tâm thần hoặc mắc bệnh khác mà không thể nhận thức, làm chủ được hành vi của mình, đồng thời là nạn nhân của bạo lực gia đình do chồng, vợ của họ gây ra làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến tính mạng, sức khỏe, tinh thần của họ.
Chồng không có quyền yêu cầu ly hôn trong trường hợp vợ đang có thai, sinh con hoặc đang nuôi con dưới 12 tháng tuổi.”
Theo đó, có 2 trường hợp ly hôn có thể xảy ra đó là cả 2 vợ chồng yêu cầu Tòa án giải quyết ly hôn hay được hiểu thuận tình ly hôn. Và trường hợp hoặc vợ, hoặc chồng, hoặc cha mẹ người thân thích khác (khi một bên vợ, chồng bị bệnh tâm thần hoặc mắc bệnh khác mà không thể nhận thức làm chủ được hành vi.) yêu cầu ly hôn hay còn gọi là đơn phương ly hôn. Thủ tục thuận tình ly hôn và đơn phương ly hôn cũng có sự khác biệt. Do đó, những giấy tờ trong thủ tục ly hôn cũng khác nhau trong những trường hợp cụ thể.
Thứ hai, hồ sơ yêu cầu ly hôn nộp tại đâu. Hồ sơ yêu cầu ly hôn được nộp tại Tòa án cấp Quận/ Huyện nơi vợ chồng cư trú, làm việc. Đối với vụ việc ly hôn có yếu tố nước ngoài thì đơn yêu cầu ly hôn nộp tại Tòa án nhân dân cấp tỉnh.
Vậy những giấy tờ cần thiết trong thủ tục ly hôn cuả 2 trường hợp cụ thể này là gì?
Trường hợp thuận tình ly hôn – Trong trường hợp vợ chồng cùng yêu cầu ly hôn. Nếu xét thấy hai bên thật sự tự nguyện ly hôn và đã thỏa thuận về việc chia tài sản, việc trông nom, nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục con trên cơ sở bảo đảm quyền lợi chính đáng của vợ và con thì Tòa án công nhận thuận tình ly hôn; nếu không thỏa thuận được hoặc có thỏa thuận nhưng không bảo đảm quyền lợi chính đáng của vợ và con thì Tòa án giải quyết việc ly hôn. (Quy định tại điều 55 Luật hôn nhân và gia đình năm 2014).
Những giấy tờ cần thiết trong hồ sơ thuận tình ly hôn bao gồm:
- Đơn công nhận thuận tình ly hôn theo mẫu;
- Bản chính giấy chứng nhận đăng ký kết hôn;
- Bản sao sổ hộ khẩu;
- Bản sao chứng minh thư nhân dân của cả vợ và chồng;
- Những giấy tờ chứng minh tài sản chung của vợ chồng (nếu có tài sản chung cần chia);
- Bản sao giấy khai sinh của con (nếu có con);
Trường hợp đơn phương ly hôn – Ly hôn theo yêu cầu của một bên. Luật hôn nhân và gia đình năm 2014 quy định tại điều 56 về đơn phương ly hôn gồm những trường hợp sau:
Khi vợ hoặc chồng yêu cầu ly hôn mà hòa giải tại Tòa án không thành thì Tòa án giải quyết cho ly hôn nếu có căn cứ về việc vợ, chồng có hành vi bạo lực gia đình hoặc vi phạm nghiêm trọng quyền, nghĩa vụ của vợ, chồng làm cho hôn nhân lâm vào tình trạng trầm trọng, đời sống chung không thể kéo dài, mục đích của hôn nhân không đạt được.
Trong trường hợp vợ hoặc chồng của người bị Tòa án tuyên bố mất tích yêu cầu ly hôn thì Tòa án giải quyết cho ly hôn.
Trong trường hợp có yêu cầu ly hôn theo quy định tại khoản 2 Điều 51 của Luật này thì Tòa án giải quyết cho ly hôn nếu có căn cứ về việc chồng, vợ có hành vi bạo lực gia đình làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến tính mạng, sức khỏe, tinh thần của người kia.
Những giấy tờ cần trong hồ sơ đơn phương ly hôn bao gồm:
- Đơn ly hôn theo mẫu;
- Bản chính giấy chứng nhận đăng ký kết hôn;
- Bản sao sổ hộ khẩu;
- Bản sao chứng minh thư nhân dân của chủ đơn;
- Những giấy tờ chứng minh quyền sở hữu tài sản chung của vợ chồng (nếu có tài sản chung cần chia);
- Bản sao giấy khai sinh của con (nếu có con).
Lưu ý: Trước khi tiến hành nộp hồ sơ yêu cầu ly hôn, chủ đơn cần chẩn bị và kiểm tra hồ sơ yêu cầu ly hôn đã đầy đủ và đúng theo quy định pháp luật chưa. Trong đó, các bản sao giấy tờ phải được công chứng, chứng thực theo quy định của pháp luật.
