Tình trạng ly hôn đang có xu hướng gia tăng chóng mặt trong xã hội hiện nay. Nguyên nhân xảy ra điều này thường là do thực trạng “yêu nhanh cưới vội”, bất đồng quan điểm, ngoại tình, không có tiếng nói chung… trong quá trình chung sống.
Về mặt pháp lý, ly hôn được hiểu là việc chấm dứt quan hệ hôn nhân do Tòa án quyết định theo yêu cầu của vợ hoặc của chồng hoặc cả hai vợ chồng, hủy bỏ các trách nhiệm pháp lý và trách nhiệm của hôn nhân và các ràng buộc dân sự khác. Tòa án là cơ quan duy nhất có trách nhiệm ra phán quyết chấm dứt quan hệ hôn nhân của vợ chồng.
Nếu hai bên vợ chồng thuận tình ly hôn thỏa thuận với nhau, giải quyết được tất cả các nội dung khi ly hôn thì toà án công nhận ra và phán quyết dưới hình thức là quyết định công nhận thuận tình ly hôn.
Theo đó để được xác định là thuận tình ly hôn, các bên cần đáp ứng đủ các điều kiện sau:
– Hai bên thật sự tự nguyện ly hôn;
– Hai bên đã thỏa thuận về việc chia tài sản;
– Đã thỏa thuận về việc trông nom, nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục con trên cơ sở bảo đảm quyền lợi chính đáng của vợ và con.
Thành phần hồ sơ:
– Đơn yêu cầu công nhận thuận tình ly hôn (theo mẫu được ban hành kèm theo Nghị quyết 01/2017/NQ-HĐTP);
– Giấy chứng nhận đăng ký kết hôn (bản chính);
– Sổ hộ khẩu (bản sao có chứng thực);
– CMND/hộ chiếu (bản sao có chứng thực);
– Giấy khai sinh của con (bản sao);
– Các tài liệu, chứng cứ khác chứng minh tài sản chung.
Nơi nộp: TAND cấp huyện nơi cư trú, làm việc của vợ hoặc chồng.
Hình thức: Nộp trực tiếp; nộp qua đường bưu điện hoặc bằng hình thức điện tử qua Cổng thông tin điện tử của Tòa án (nếu có).
**** Nhận và xử lý hồ sơ
Trong thời hạn 03 ngày làm việc, kể từ ngày nhận đơn yêu cầu và các tài liệu, chứng cứ kèm theo, Chánh án phân công Thẩm phán giải quyết đơn yêu cầu.
Trường hợp đơn yêu cầu chưa ghi đầy đủ nội dung theo quy định tại khoản 2 Điều 362 BLTTDS 2015 thì:
– Thẩm phán yêu cầu người yêu cầu sửa đổi, bổ sung trong thời hạn 07 ngày, kể từ ngày nhận được yêu cầu.
Hết thời hạn quy định mà người yêu cầu không sửa đổi, bổ sung đơn yêu cầu
=> Thẩm phán trả lại đơn yêu cầu và tài liệu, chứng cứ kèm theo.
– Nếu xét thấy đơn yêu cầu và tài liệu, chứng cứ kèm theo đã đủ điều kiện thụ lý
=> Thẩm phán:
+ Thông báo cho người yêu cầu nộp lệ phí trong thời hạn 05 ngày làm việc, kể từ ngày nhận được thông báo nộp lệ phí, trừ trường hợp người đó được miễn hoặc không phải nộp lệ phí theo quy định.
+ Tòa án thụ lý đơn yêu cầu khi người yêu cầu nộp cho Tòa án biên lai thu tiền lệ phí yêu cầu giải quyết việc dân sự; Trường hợp người yêu cầu được miễn hoặc không phải nộp lệ phí thì Thẩm phán thụ lý việc dân sự kể từ ngày nhận được đơn yêu cầu.
Trong thời hạn 03 ngày làm việc, kể từ ngày thụ lý, Tòa án thông báo thụ lý bằng văn bản cho người yêu cầu, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan đến việc giải quyết yêu cầu công nhận thuận tình ly hôn.
Đồng thời gửi cho Viện kiểm sát cùng cấp.
*** Tòa án chuẩn bị xét đơn yêu cầu
Thời hạn chuẩn bị xét đơn yêu cầu là 01 tháng, kể từ ngày thụ lý.
Khi xét thấy cần thiết, Thẩm phán có thể tham khảo ý kiến của cơ quan quản lý nhà nước về gia đình, cơ quan quản lý nhà nước về trẻ em về hoàn cảnh gia đình, nguyên nhân phát sinh mâu thuẫn và nguyện vọng của vợ, chồng, con có liên quan đến vụ án.
*** Hòa giải
Thẩm phán thực hiện việc giải thích về quyền và nghĩa vụ giữa vợ và chồng, giữa cha, mẹ và con, giữa các thành viên khác trong gia đình, về trách nhiệm cấp dưỡng và các vấn đề khác liên quan đến hôn nhân và gia đình (trừ một số trường hợp không tiến hành hòa giải được hoặc không thể tiến hành hòa giải theo quy định).
– TH1: Sau khi hòa giải, vợ, chồng đoàn tụ
=> Thẩm phán ra quyết định đình chỉ giải quyết yêu cầu của họ.
– TH2: Hòa giải đoàn tụ không thành
=> Thẩm phán ra quyết định công nhận thuận tình ly hôn và sự thỏa thuận của các đương sự khi có đầy đủ các điều kiện:
+ Hai bên thực sự tự nguyện ly hôn;
+ Hai bên đã thỏa thuận được với nhau về việc chia hoặc không chia tài sản chung, việc trông nom, nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục con;
+ Sự thỏa thuận phải bảo đảm quyền lợi chính đáng của vợ, con.
– TH3: Hòa giải đoàn tụ không thành và các đương sự không thỏa thuận được về việc chia tài sản, việc trông nom, nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục con
=> Tòa án đình chỉ giải quyết việc dân sự về công nhận thuận tình ly hôn, thỏa thuận nuôi con, chia tài sản khi ly hôn và thụ lý vụ án ly hôn để giải quyết.
*** Lệ phí: Căn cứ vào Danh mục án phí, lệ phí tòa án ban hành kèm theo Nghị quyết 326/2016/UBTVQH14 thì lệ phí dân sự sơ thẩm về hôn nhân gia đình là 300.000 đồng.
Hai bên được thỏa thuận về mức chịu lệ phí này, nếu không thỏa thuận được thì mỗi bên đương sự phải chịu 50% mức lệ phí (150.000đ).
