Ly hôn là một trong những phương thức mà các cặp vợ chồng lựa chọn khi trong thời gian chung sống phát sinh nhiều mâu thuẫn mà không thể giải quyết được. Pháp luật quy định ly hôn có hai hình thức bao gồm thuận tình ly hôn (tức là vợ chồng thỏa thuận thống nhất ly hôn) và ly hôn đơn phương (tức là vợ hoặc chồng có yêu cầu ly hôn mà không đạt được sự thống nhất với người kia trước đó).
Ly hôn đơn phương thường được thực hiện khi vợ chồng không thể thống nhất các vấn đề liên quan: quan hệ hôn nhân, quyền nuôi con, cấp dưỡng, chia tài sản. Trong trường hợp này, ly hôn đơn phương sẽ là một trong những vụ án dân sự thuộc thẩm quyền của Tòa án theo quy định tại Bộ luật Tố tụng dân sự.
Theo quy định của Luật hôn nhân gia đình 2014 về hòa giải cơ sở thì việc hòa giải cơ sở được khuyến khích thực hiện:
“Điều 52. Khuyến khích hòa giải ở cơ sở
Nhà nước và xã hội khuyến khích việc hòa giải ở cơ sở khi vợ, chồng có yêu cầu ly hôn. Việc hòa giải được thực hiện theo quy định của pháp luật về hòa giải ở cơ sở”
Việc hòa giải ở cơ sở là không bắt buộc nhưng được nhà nước khuyến khích. Cơ sở ở đây được hiểu là thôn, làng, ấp, bản, phum, sóc, tổ dân phố, cụm dân cư khác như xã, phường, thị trấn. Theo quy định này, thì hòa giải ở cơ sở là giai đoạn không bắt buộc, có áp dụng thủ tục này không là theo sự thỏa thuận của hai bên vợ chồng; bởi mục đích của hòa giải cơ sở được thực hiện nhằm giúp các bên tự giải quyết các mâu thuẫn, vi phạm pháp luật và tranh chấp nhỏ; giữ gìn, củng cố tình đoàn kết trong nội bộ nhân dân; phát huy đạo lý, truyền thống tốt đẹp trong gia đình.
Còn đối với thủ tục tố tụng tại tòa thì thủ tục hòa giải là thủ tục bắt buộc tại tòa án. Điều này được quy định tại Điều 54 Luật hôn nhân gia đình: “Sau khi đã thụ lý đơn yêu cầu ly hôn, Tòa án tiến hành hòa giải theo quy định của pháp luật về tố tụng dân sự”.
Như vậy dù là đơn phương ly hôn hay thủ tục ly hôn thuận tình thì tòa án vẫn tiến hành thủ tục hòa giải, nhằm mục đích hàn gắn lại quan hệ vợ chồng.
Ly hôn đơn phương hòa giải mấy lần?
Đó là một trong những thắc mắc thường gặp của khách hàng, theo pháp luật tố tụng dân sự không quy định số lần hòa giải, việc không giới hạn số lần hòa giải như vậy giúp cho tòa án có thể linh hoạt để tổ chức các buổi hòa giải sao cho phù hợp với tính chất khác nhau của từng vụ việc.
Theo kinh nghiệm thực tiễn cho thấy việc hòa giải tại tòa thường được tiến hành ít nhất 2 lần, ngoài ra việc hòa giải còn phụ thuộc vào sự có mặt hay vắng mặt của 2 bên. Nếu đến ngày triệu tập mà đương sự không lên tòa thì tất nhiên không thể tổ chức buổi hòa giải, vì hòa giải là việc 2 bên thỏa thuận với sự tham gia của bên thứ 3 là tòa án.
